Wat ga je doen? Waarom ga je werken? Waarom kan ik niet met je mee? Waarom moet je geld betalen aan die mevrouw? Waarom is de lucht blauw?

Steeds als je denkt dat je klaar bent, komt er weer een nieuwe vraag op het antwoord wat je geeft. Vooral jonge kinderen kunnen oeverloos doorgaan met vragen stellen. Op zulke momenten wil je ze soms achter het behangplakken, maar goed nieuws: deze fase is echt ergens goed voor! Ieder kind is namelijk van nature nieuwsgierig. Kinderen willen graag leren en bovendien is deze “waarom” fase goed voor de woordenschat. Dus als deze fase zich aandient? Glimlach en realiseer je dat je kind aan het leren is!

Wat is nieuwsgierigheid eigenlijk?

Volgens het woordenboek is nieuwsgierigheid “het verlangen om iets te weten of waar te nemen”. Nieuwsgierigheid komt voort uit het gebrek van kennis. Het is een motivatie om te willen leren, ontdekken en te onderzoeken. Maar ontdekken kan soms best wel spannend zijn!

Weet jouw kind wat nieuwsgierigheid is?

Vraag maar eens aan je kind wat “nieuwsgierig” is. Vaak heeft het, vooral als ze al wat ouder zijn, een negatieve lading, terwijl er helemaal niets mis met nieuwsgierigheid is! De associatie die kinderen vaak hebben met dit woord is; afluisteren en/of roddelen. Ik heb ook eens gevraagd aan een aantal kinderen of zij weten wat “nieuwsgierig” is;

Kind 1: “Dat je weten wat er in iemand zijn kamer ligt.” (4 jaar)

Kind 2: “Iemand op school die een opdracht goed heeft en de ander is jaloers omdat hij dat ook goed wil hebben.” (7 jaar)

Kind 3: “Iemand die iets typt en de ander wil graag weten wat er staat.” (7 jaar)

Kind 4: “Als je wil weten wat iemand aan het “uit goochelen” is.” (7 jaar)

Kind 5: “Dat je wil weten wat iets is.” (9 jaar)

Kind 6: “Dat je wil kijken naar wat iemand anders doet of heeft en wil horen wat iemand vraagt en/of zegt.” (9 jaar)

                 “I have no special talents. I am only passionately curious.”   Albert Einstein

Hoe kan het dat nieuwsgierigheid ogenschijnlijk afneemt?

Naarmate kinderen ouder worden, lijken ze vaak minder nieuwsgierig te worden. Jonge kinderen kunnen vaak verrast door het leven gaan, bv. door de wonderen van de natuur; de sneeuw die valt, plantjes die groeien en het onweer wat je hoort. Kinderen die ouder zijn, hebben al meer ervaren. Zij zullen minder snel verwonderd zijn en dus meer geprikkeld moeten worden om nieuwsgierig te blijven.

Tevens speelt bij oudere kinderen hun sociale omgeving steeds meer mee. Oudere kinderen trekken zich meer aan van wat anderen vinden en denken. Ze gaan meer nadenken over de vragen die ze stellen, vaak omdat ze bang zijn dat hun vraag misschien raar of dom wordt gevonden door anderen. Als een kind bv. door klasgenoten op de vingers wordt getikt voor zijn nieuwsgierigheid, kan dit er voor zorgen dat een kind zich geremd voelt om vragen te stellen. Als nieuwsgierigheid positief wordt gestimuleerd door hun omgeving, zullen veel kinderen gaan ervaren hoe leuk het is.

Hoe stimuleer je nieuwsgierigheid?

  • Neem de tijd voor nieuwsgierige vragen van je kind.
  • Probeer zelf nieuwsgierig te zijn en stel hardop jouw vragen. Op deze manier ervaart je kind dat jij ook niet alles weet – we moeten ze toch een keer uit de droom helpen -, maar wel graag antwoord wil hebben op jouw vragen.
  • Laat kinderen hun zintuigen gebruiken (en ja, daarbij mogen ze vies worden); Hoe voelt modder? Hoe ruikt een kastanje? Hoe ziet een vogel eruit? Hoe proeft een beukennootje? Welk geluid maken de bladeren?
  • Maak je eigen thematafel thuis. Oké, dat klinkt nogal schools, maar het is echt tof om te doen! Neem een onderwerp waarin je kind interesse heeft, bv. treinen, vogels of water. We nemen het onderwerp vogels even als voorbeeld:
    • Ga naar de bieb om boeken over vogels te halen en zoek filmpjes op internet op.
    • Maar, ga vooral naar buiten om zo veel mogelijk te onderzoeken; Waar zijn allemaal vogels? Hoeveel vogels zie je in de tuin? Tel ze per soort d.m.v. turven. Hoe zien ze er uit? Zijn ze allemaal hetzelfde? Of zie je verschillen? Welke vogel vind je heel mooi? Zie je verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes? Hebben de vogels een naam? Maken ze geluid? Maken alle vogels dezelfde geluiden? Misschien kun je een vogel determineerkaart vinden op internet of in een boek.
    • Ga vogels spotten in de (vroege) ochtend met een verrekijker.
    • Zoek veren en leg deze samen met de boeken op de thematafel. Misschien kan je kind nog wel meer dingen bedenken die op de tafel passen.
    • Teken en/of knutsel vogels, rijg een slinger van pinda’s, maak een vetbol, timmer een vogelkastje, maak zelf een memory. Ga in op de vragen je kind stelt en probeer ook echt er iets mee te doen en het te gaan onderzoeken.
    • Laat je kind zo veel mogelijk zelf nadenken. Zet ze voor een dilemma’s; Wat zou er (kunnen) gebeuren als…
    • Zwakt de interesse af? Dan kun je weer opzoek naar een ander onderwerp.
  • Gebruik raadsels, mysteries en geheimen. Speurtochten en/of escaperooms kunnen hier goed bij helpen.
  • Ook verassingen en onverwachte situaties kunnen nieuwsgierigheid stimuleren.

Maar waar haal ik de tijd vandaan?

Ingaan op nieuwsgierigheid vraagt als ouder flexibiliteit, creativiteit maar ook zeker tijd. En tijd heb je niet altijd als ouder zijnde. Maar het goede nieuws is; tijd kun je maken! Het is maar net waar je je prioriteiten legt. Dus gooi die stofzuiger aan de kant, laat de was lekker stinken in de wasmand en de ramen worden echt niet boos als ze een paar dagen later worden gewassen. Pak je kinderen bij hun lurven en volg de nieuwsgierigheid van je kind! Het brengt je op de mooiste plaatsen, de leukste tochten en de meest verrassende avonturen. En waar je het uiteindelijk voor doet; die lach op het gezicht van je kind, want dat wil toch iedereen!